24h購物| | PChome| 登入
2023-07-26 15:48:11| 人氣13| 回應0 | 上一篇 | 下一篇
推薦 0 收藏 0 轉貼0 訂閱站台

Tìm hiểu Tia X - Vật lý 12

Tia X là một kiến thức quan trọng trong CHƯƠNG kiến thức trình Vật lý nhưng không phải ai cũng có thể nắm vững phần kiến thức này. Trong bài tập số viết này vui hoc sẽ tổng hợp toàn bộ kiến thức về tia X kèm theo các bài tập số tập tương ứng sẽ giúp các sỹ tử học sinh chuẩn bị cho kì tập thành thạo dạng bài này

1. Tia X là gì?

Chùm tia electron có chứa một năng lượng lớn hay còn được gọi là chùm tia ca tốt có chưa một tia bức xạ gọi là Tia X.

Mỗi chùm tia ca tốt này khi có năng lượng lớn đập vào một vật rắn sẽ ra tia X sau khi đập vào vật đó.

Tia X được coi là một loại bức xạ điện từ có thể nhìn xuyên qua da và quan sát bên trong. Các chùm tia X ngày càng mạnh hơn với sự tiến bộ của công nghệ. Từ đó có khả năng theo dõi tế bào sinh học, tiêu diệt tế bào ung thư.

2. Cơ chế phát ra tia X

Ống Rownghen được dùng Nhằm phát ra tia X thuở xưa, nhưng ngày nay người ta dùng ống Cu-lit-giơ thay thế:

a. Ống Rơn-gien

Có cấu tạo Để chứa khí có áp thuất thấp hình cấu phía bên trong bao gồm ba điện cực gồm:

Ca tốt là chòm cầu Để mà các electron tập trung lại hình cầu sau khi bật ra.

Điện cực dương đối diện Catot ở thành bình bên kia là Anot.

Điện cực thường được nối với Anot đối Catot, ở bề mặt đó có chứa một kim loại mà khối lượng nguyên tử lớn, nóng chảy khó xảy ra.

Cách hoạt động:

Hiệu điện thế không đổi được đặt vào giữa anot và catot trong khoảng vài chục kV, electron sẽ bứt ra và tăng tốc mạnh từ catot. Ở đối âm cực, khi đập vào thì các electron bị hãm lại rồi phát ra tia X, gọi là bức xạ hãm.

b. Ống Cu-lit-giơ

Cấu tạo gồm chân không bên trong và bình hình cầu, có hai điện cực:

Chòm cầu catot giúp tập trung về tâm hình cầu các electron.

Nung nóng catot bằng một dây tím từ một nguồn điện riêng.

Điện cực dương từ anot, mà trên bề mặt là kim loại nguyên tử lượng lớm, nóng chảy khó xảy ra. Anot giải nhiệt bằng cách cho dòng nước chảy nhờ ống nhỏ luồn vào bên trong.

Cách hoạt động: Giữa hai cực ống đặt một hiệu điện thế, tại đây electron được tăng tốc mạnh đập vào anot qua lớp vỏ nguyên tử rồi ở trong lớp vỏ trong cùng sau khi tương tác với các electron sẽ phát ra tia X.

Từ vài chục đến 120kV là hiệu điện thế hai cực của ống Cu-lit-giơ phát ra.

Hiệu điện thế ở hai cực của ống Cu-lít-giơ từ vài chục kV đến khoảng 120 kV.

Hiện nay có thể có nhiều loại ống khác Để phát ra tia X nhưng về cơ bản cấu trúc vẫn giống ống Cu-lit-giơ ban đầu.

3. Bản chất, tính chất và công dụng của tia X

3.1. Bản chất

Đây là sóng điện từ có bước sóng ngắn. Bước sóng của tia X sẽ rơi vào 10-3 A0 cho đến 1 A0 (1A0 = 10-10m), nghĩa là tương đương dãy tần số 3x1016 HZ cho đến 3x1019 Hz, có năng lượn là 120eV cho đến 120keV.

Bản chất của tia X cũng là một loại sóng điện từ với bước sóng rơi vào khoảng 10-11m hoặc 10-8m.

3.2. Tính chất

Sau đây là các tính chất đặc trưng nhất của tia X

Có thể đâm xuyên mạnh.

Kính ảnh sẽ bị tác dụng lên (khi chụp X Quang sẽ bị làm đen đi).

Một số chất có thể bị làm phát quang.

Ion hóa không khí cũng là một trong những hậu quả của tia X.

Các tế bào có thể bị hủy diệt và tác dụng sinh lý.

3.3. Công dụng

Tia X có một số công dụng phổ biến như sau:

Có thể dùng Để được chuẩn đoán và chữa bệnh trong y học.

TÌm ra những khuyến thể trong các vật đúc kim loại, tinh thể được sử dụng trong công nghiệp.

Trong giao thông được sử dụng Nhằm Để kiểm tra hành lý của hành khách đi máy bay.

Trong phòng thí nghiệm, được dùng dể nghiên cứu thành phần cũng như cấu trúc của vật rắn.

4. Ứng dụng của tia X (Tia Rơn-ghen)

Sau đây là các ứng dụng thông dụng nhất của tia Rơn-ghen, tia X trong hai lĩnh vực thông dụng nhất được áp dụng là y học và công nghệ cơ khí.

4.1. Ứng dụng trong y học

Trong y học, tia X được sử dụng trong các máy X Quang, Ct-scanner, PET-CT, máy ùng Để mà xạ trị.

⇒ Trực tiếp có ích trong việc chuẩn đoán hay điều trị bệnh.

4.2. Ứng dụng trong công nghệ cơ khí

Trong công nghiệp cơ khí, tia X được sử đụng Để được kiểm tra tạp chất trong sản phẩm. Khi tia X quét qua sản phẩmcó thể phát hiện sản phẩm có đạt chuẩn chất lượng hay không, bằng một lượt đồ xám phản chiếu trên bộ cảm biến. Từ đó, giúp cho việc phân loại sản phẩm chưa đạt yêu cầu, đủ tiêu chuẩn được dễ dàng hơn.

5. Thang sóng điện từ

Các loại sóng như sóng vô tuyến, tia hồng ngoại, tử ngoại, tia X khác nhau về bước sóng hoặc tần số sẽ tạo nên một phổ liên tục là thang sóng điện từ. Ta có bảng thang sóng điện từ như sau:

6. Một số bài tập trắc nghiệm về tia X (có đáp án)

Tìm hiểu tại: https://vuihoc.vn/tin/thpt-tia-x-1115.html

台長: vuihoc
人氣(13) | 回應(0)| 推薦 (0)| 收藏 (0)| 轉寄
全站分類: 教育學習(進修、留學、學術研究、教育概況)

是 (若未登入"個人新聞台帳號"則看不到回覆唷!)
* 請輸入識別碼:
請輸入圖片中算式的結果(可能為0) 
(有*為必填)
TOP
詳全文